Airdrop’ta Dolandırıcılık Türleri

Airdrop Dolandırıcılığı: Kripto para birimlerine olan ilgi arttıkça piyasanın dolandırıcıları da artıyor. Pek çok farklı yolla yapılan dolandırıcılığın elbette airdrop ayağı da mevcut. Airdrop popülerleştikçe birileri, bu tür etkinlikleri kullanarak farklı şekillerde vurgun yapmaya çalışıyor.

Airdrop Nedir, Süreç Nasıl İşler?

Yatırımcılar, ücretsiz olanın cazibesine kapılarak bazı şeyleri görmezden gelmeye oldukça meyilli; ancak dikkatli olunmazsa ciddi kayıplar söz konusu olabiliyor. Yatırımcıların zaaflarının, dolandırıcıların temel motivasyon kaynağı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Airdrop Dolandırıcılığı Nasıl Yapılır?

Bir airdrop kampanyasına katılmak istiyorsanız -dolandırıcıların tuzaklarına düşmemek için- önce dolandırıcıların ne tür yöntemler kullandığını bilmelisiniz. Tüm bu dolandırıcılık eylemlerine karşı alabileceğiniz en iyi önlem, kendinizi hem kripto para piyasası hem de airdrop dolandırıcılıkları hakkında eğitmek ve airdrop’lara -asla- araştırmadan katılmamak. Bu adımları geçtikten sonra, airdrop’lar çok kârlı yatırımlara dönüşebilir.

En çok karşılaşılan airdrop dolandırıcılığı türleri:

Ölü Proje Airdrop’ı

Dump airdrop da denilen bu dolandırıcılık yönteminde birileri, güçlü bir sosyal medya kampanyası yürüterek piyasaya bir projeyi pompalar ve bir heyecan dalgası yaratır.

• Kısa bir süre içerisinde mümkün olan en çok kişiye ulaşabilmek için hediye dağıtmaya devam ederler.
• Kampanya ilerledikçe coin ya da token’ların değeri artar, artar, artar…
• Proje, borsalarda da listelenir ve değerlenir. Başka yatırımcılar da projeye yatırım yapmaya başlar, bu durum organik bir şekilde büyümeye devam eder…
• Proje, borsalarda da değerlenince geliştiriciler, tüm coin ya da token’ları hızlı bir şekilde elden çıkarıp ortadan kaybolurlar.

Özetle ortada gerçekten bir proje vardır; ama projenin sahipleri onu geliştirmeyi düşünmüyordur. Herhangi bir gelecek planları yoktur. Sadece aldatmaca amacıyla projelerini piyasaya sürer, sonra da ortadan kaybolurlar. Tabii proje de ölür. Siz de elinizdeki token’larla kalakalırsınız.

Bu airdrop dolandırıcılığının en iyi örneği, 2017 yılında gerçekleşen Ether Doge (EDOGE) airdrop’ı. Ether Doge (EDOGE) geliştiricilerinin iddiası, Ethereum Blockchain’de bir sürüm oluşturarak Dogecoin’e yeni bir soluk getirmekti. Airdrop kapsamında projeye katılanlara 5 milyon EDOGE dağıtıldı. Ancak token borsalara girdikten kısa bir süre sonra geliştiriciler, kendilerine sakladıkları yüz milyonlarca EDOGE’yi farklı borsalarda hızlı bir şekilde satmaya başladılar. Buna bağlı olarak da EDOGE’nin değeri hızla düşmeye başladı. Ekip, projeyi terk etti, web siteleri, sosyal medya hesapları tarihe karıştı. 

Nasıl Fark Edilir?

Geliştirici ekibin projeyi terk edip etmeyeceğini anlamak oldukça zor. Ama şu sorulara nitelikli cevaplar aranarak dolandırıcılık tespit edilebilir:

Birinci Adım: Projenin web sitesini inceleyin.

• Ekip üyeleri şeffaf bir şekilde açıklanmış mı, sosyal medya profilleri açıkça paylaşılmış mı?
• Ekip üyeleri daha önce neler yapmış, hangi projelerde yer almışlar?
• Web sitesi, kullanıcı güvenliği için çeşitli önlemler almış mı, buna yatırım yapılmış mı? (Örneğin OV ve EV SSL Sertifikaları, kapsamlı bir bilgi doğrulama sürecinden geçerek yüksek sayılabilecek ücretler karşılığında alınır)
• Web sitesinin domain’i ne zaman alınmış? (who.is bilgilerinden bunu öğrenebilirsiniz, her zaman işe yarar bir bilgi olmayabilir; ancak yine de bakılmalıdır. Domain, 2 gün önce alındıysa büyük bir problem var demektir)

İkinci Adım: Projenin kendisini inceleyin.

• Projenin oluşturulma amacı ve mantığı ne?
• Proje, kripto para piyasasına ne katmayı planlıyor?
• Projenin hedefleri neler?
• Bunlar, gerçekten piyasaya yararı dokunacak, gelişime açık fikirler mi?

Muhtemelen -sahte- geliştirici pozisyonundaki kişiler, bütün bunları çalakalem hazırlayacağı için airdrop’ın dolandırıcılık olduğunun anlaşılması zor olmayacaktır. Sizin bu konuda becerileriniz (dil bilmek gibi) ya da zamanınız (araştırma yapmak için) olmayabilir; ama hızlı bir internet taraması oldukça fazla fikir verecektir.

Coin Hedefli Airdrop’lar

Etkinliğin öncesinde ya da görevlerden biri olarak ya da son aşamasında fark etmeksizin hiçbir airdrop etkinliği sizden herhangi bir yere -itibari ya da kripto para fark etmeksizin- para göndermenizi istemez. Herhangi bir aşamada bir yere para göndermenizi talep eden airdrop etkinliğinden uzak durmalısınız.

Nasıl Fark Edilir?

Bunu anlamak biraz zor olabilir. Çünkü genelikle pek çok görev yerine getirildikten sonra –Cardano üzerinden yapılan Telegram airdrop’ında olduğu gibi– “Hadi şimdi de son adım olarak şuraya şu kadar coin gönder” şeklinde olabilir. Dolayısıyla da iyice araştırmadan airdrop’larla ilgili hiçbir işleme başlamamalısınız. Böyle şüpheli durumlarda etkinliğin adını, hemen -Twitter gibi- hızlı etkileşim kurulan sosyal ağlarda aratabilir, saygın haber sitelerini hızlıca tarayabilir ya da kripto para analistlerini de etiketleyerek konuyla ilgili tweet atabilirsiniz.

Özel Anahtar Hedefli Airdrop’lar

Hiçbir airdrop etkinliği sizden özel anahtarınızı (private key) istemez. Bunu asla unutmamalısınız.

Nasıl Fark Edilir?

Bazı airdrop’lar, çevrimiçi bir form doldurmanızı isteyebilir ve pek çok sorunun ardından bir private key alanı görebilirsiniz. Bu asla kafanızı karıştırmasın ve formu hemen terk edin. Bu istek, airdrop’ın sahte olduğunun net kanıtıdır. Çünkü herhangi bir airdrop’ın özel anahtarınızla hiçbir ilgisi olamaz. Bu sadece cüzdanınızı boşaltmak için kullanılan bir aldatmacadır.

Tabii bunu genel adres ile karıştırmamalısınız. Genel adres, hediyelerin size gönderilebilmesi için paylaşmanız gereken bir bilgidir.

Airdrop’ın Airdrop’ı

Bu tür dolandırıcılıklarda ortada bir proje yoktur ve sanki iki airdrop ortakmış gibi gösterilerek diğerinin gücünden faydalanmaya çalışılır. Sahte bir airdrop etkinliği ile başka bir airdrop etkinliğine -ya da tamamen farklı bir şeye- katılımınız teşvik edilir. Burada dolandırıcıların yapmayı hedefledikleri şey, basitçe airdrop’ların başkalarını da davet etmeniz için sağladığı referans linkleri kullanarak para kazanmak olabileceği gibi, farklı bir etkinliğe katılmanızı sağlamak, şahsi bilgilerinizi çalmak da olabilir.

Nasıl Fark Edilir?

Dolandırıcılar çeşitli formları doldurmanızı, Telegram gruplarına katılmanızı, farklı borsalarda hesap oluşturmanızı isteyebilir. Öncelikle verilen görevleri iyi incelemelisiniz. Çevrim içi bir form dolduruyorsanız sayfanın kaynağını ve airdrop ile ilişkili olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Etkinliklerin bağlantılı olup olmadığını, yönlendirildiğiniz etkinliği size verilen bağlantılardan hariç olarak internette aratıp tespit edebilirsiniz.

Veri Hedefli Airdrop’lar

Veri, günümüz dünyasında artık “her şey” demek. E-posta adresiniz, sosyal medya hesaplarınız, size dair her bir bilgi kırıntısı, pazarlamacıların radarında. Dolayısıyla da bir airdrop etkinliği sadece bilgi çalmak/toplamak ve satmak amacıyla bile yapılmış olabilir. Öte yandan kimlik avı denilen ve kişisel bilgilerinizi çalmaya yönelik spam e-postalar göndermeye dayanan hack yöntemi için de airdrop’lar kullanabiliyor. E-posta şifrenizi kimseyle paylaşmamalı, e-posta hesabınıza gelen maillere tıklamadan önce kaynağını kontrol etmelisiniz.

Nasıl Fark Edilir?

Bu tür dolandırıcılıklarda muhtemelen ortada bir proje dahi yoktur. Web sitelerini, projeye yönelik teknik dokümanları, sosyal medya hesaplarını hızlıca gözden geçirerek dolandırıcılığı deşifre edebilirsiniz.

Airdrop Dolandırıcılığı Uyarıları

• Güvenli olduğundan emin olmadığınız, kaynağı bilinmeyen hiçbir yazılımı kullanmayın. Bu tür yazılımlar, klavye hareketlerinizi kaydederek şifre bilgilerinizi ele geçirebilir.
• Twitter, Facebook gibi sosyal ağlarda airdrop’ı yapan platformun hesaplarının, orijinal hesap taklidi bir hesap olmadığından emin olun. Tik işareti görmüyorsanız platform ismini sosyal ağda aratarak diğer hesapları inceleyin.
• Bir projenin, web sitesi, sosyal medya hesapları ya da teknik dokümanları yoksa airdrop etkinliğinden uzak durun.
• Bir airdrop’a katılmadan önce araştırma yapmak için -mutlaka ama mutlaka- kendinize kısa bir zaman verin.
• Son olarak da paylaşmak istemeyeceğiniz herhangi bir kişisel bilgiyi, platform güvenilir de olsa, çok kârlı bir yatırım olacağına inansanız da paylaşmayın.

Güncel Airdrop Etkinlikleri Listesi